2023-01-16

Książka eksploatacji wózka widłowego – czym jest i jak ją prowadzić?

W przypadku obsługi maszyn takich jak podnośnik czy wózek widłowy wyjątkowo istotna jest codzienna kontrola stanu technicznego pojazdu. Regularne sprawdzanie maszyny to jednak nie wszystko – równie ważne jest staranna dokumentacja. Książka eksploatacji wózka widłowego to rzecz, w którą powinien być wyposażony każdy pojazd tego rodzaju. To właśnie w nim znajdziemy bieżące informacje dotyczące stanu technicznego, przeglądów oraz awarii.

Eksploatacja wózków widłowych to najczęściej długotrwały proces, który w oczywisty sposób bezpośrednio wpływa na techniczny stan pojazdu. Jak wszystkie maszyny, wózki widłowe ulegają sporadycznym awariom i narażone są na pojawianie się usterek. Skuteczne naprawy z kolei, poza rozpoznaniem objawów, powinny wiązać się ze starannym zapoznaniem się z historią eksploatacji pojazdu.

Książka eksploatacji wózka widłowego to rodzaj dokumentu, który zgodnie z zaleceniami Urzędu Dozoru Technicznego jest obowiązkowy dla każdej tego rodzaju maszyny. To właśnie w niej znajdziemy historię eksploatacji pojazdu i wszystkie związane z nią najważniejsze informacje. Dla bezpieczeństwa i komfortu użytkowania pojazdu właściciel lub kolejni operatorzy wózka widłowego są zobowiązani do uzupełniania dziennika o kluczowe komunikaty. Jakie informacje mogą znaleźć się w dzienniku eksploatacji?

• godzina rozpoczęcia i zakończenia pracy maszyny,
• 
ilość przepracowanych roboczogodzin,
• 
opis stanu poszczególnych elementów pojazdu,
• 
opis usterek i awarii, które wystąpiły w trakcie pracy,
• 
numer ewidencyjny wózka,
• 
imię i nazwisko osoby dokonującej wpisu.

Poza wyżej wymienionymi informacjami w dzienniku znajdziemy również ostatnią stronę, która przeznaczona jest dla serwisu wózka. Znajdziemy tutaj dane i uprawnienia serwisanta konkretnej maszyny, a także datę kolejnego przeglądu technicznego. Książka eksploatacji wózka widłowego bywa również nazywana kartą ruchu maszyny, dziennikiem pracy lub książką pracy wózka. Według obowiązujących przepisów taki dokument powinien być prowadzony począwszy od pierwszego użycia wózka zaraz po jego zarejestrowaniu w Urzędzie Dozoru Technicznego na wypadek kontroli.

Jak wygląda dziennik eksploatacji wózka widłowego?

Podstawowy podział zakłada, że książka eksploatacji wózka widłowego może być prowadzona w formie fizycznej lub elektronicznej. W pierwszym przypadku może to być profesjonalna książka eksploatacji maszyny lub też zwykły zeszyt z samodzielnie wyznaczonymi rubrykami. W przypadku wersji elektronicznej z kolei niezbędne jest korzystanie ze specjalnego programu komputerowego, który umożliwia uzupełnianie informacji przez kolejnych operatorów maszyny i sygnowanie wpisów swoim imieniem i nazwiskiem.

Gdzie znajduje się książka codziennej eksploatacji wózka?

Wiemy już, czym jest i jak może wyglądać dziennik eksploatacji maszyny. Gdzie jednak szukać tego wynalazku w praktyce? Tutaj nie ma reguły. W przypadku fizycznego dziennika może on znajdować się w podręcznym schowku w pobliżu miejsca pracy operatora razem z innymi drobiazgami lub w specjalnym do tego przeznaczonym uchwycie. Dokument ten stanowi jeden z podstawowych elementów wyposażenia każdego wózka widłowego, dlatego też każdy operator powinien znać jego dokładne położenie i przed rozpoczęciem swojej pracy upewnić się, że dziennik znajduje się na miejscu.

Czy każda książka codziennej eksploatacji wózka jest taka sama?

Podobnie prowadzona jest przede wszystkim zawartość każdej książki eksploatacji, nie ma co jednak oczekiwać uniwersalnego wyglądu dzienników. W zależności od wózka widłowego, jego właściciela i wreszcie przedsiębiorstwa operator czasami może spotkać się z nową, profesjonalną książką pracy, innym razem z kolei ze zwykłym zeszytem z samodzielnie przygotowanymi rubrykami, a jeszcze innym razem ze specjalistycznym oprogramowaniem magazynowym, czyli dziennikiem w formie elektronicznej.

Kto jest odpowiedzialny za książkę codziennej eksploatacji widlaka?

Według obowiązujących przepisów za wszelką dokumentację wózka widłowego odpowiedzialny jest jego właściciel. Pamiętajmy jednak, że dziennik eksploatacji przypisany jest nie do osoby, a do konkretnej maszyny. W praktyce oznacza to, że obowiązek dokumentacji właściciel najczęściej przekazuje operatorowi wózka widłowego lub wszystkim jego operatorom – jeśli eksploatacja wózka widłowego odbywa się w systemie zmianowym. W razie kontroli UDT, a także ze względów bezpieczeństwa książka codziennej eksploatacji wózka stanowi podstawowy dokument, dlatego też systematyczne wpisywanie do niej informacji jest tak ważne.

Termin ważności dziennika pracy wózka widłowego

Po jakimś czasie kończy się pierwszy dziennik pracy wózka i pojawia się kolejny, nowy. Jak długo informacje z zeszłych książek powinny być przechowywane? Otóż nie ma tutaj twardych wytycznych, ale przyjmuje się, że pełna dokumentacja pracy wózka widłowego powinna być przechowywana minimum przez okres 2 lat. W tym czasie wgląd do dokumentów muszą mieć nie tylko wszyscy operatorzy maszyny, ale także właściciel pojazdu oraz konserwator i wreszcie urzędnicy UDT w sytuacji kontroli.